Sáu tám (1968) xuân về giữa Cố đô
Ai gieo cho Huế vạn khăn sô
Trường Tiền gãy nhịp, dòng Hương lạnh
Và những hồn oan đưới đáy mồ?
Bà con lẳng lặng mà nghe
Xin kể chuyện vè Huế Tết Mậu Thân:
Vẫn theo tục lệ hằng năm
Ba ngày đón Tết vui xuân cổ truyền
Đền ơn báo đức Tổ tiên
Gia đình, bè bạn, xóm giềng…vui chơi.
Dù ai buôn bán ngược xuôi
Mồng năm ngày Tết khắp nơi tìm về.
Dù ai công việc bộn bề
Mồng năm ngày Tết xa quê sao đành?
Miền Nam hoàn cảnh chiến tranh Ba ngày hưu chiến rõ rành đưa ra
Đồng bào hưởng ứng gần xa
Người người sắm Tết, nhà nhà đón xuân.
Miền Bắc tuyên bố một tuần /
Nghe qua cả nước vui mừng xôn xao!
Khơi niềm hy vọng lớn lao:
Hưu chiến–Ngưng chiến lẽ nào còn xa.
Nào ngờ tai họa xảy ra:
Mậu Thân tết ấy quả là thương đau!
Bắc quân mật lệnh truyền nhau: Lời Hồ chúc tết bắt đầu tấn công.
Hầu khắp phố thị Miền Nam
Súng nổ đồng loạt, kinh hoàng khắp nơi Tấn công- nổi dậy đồng thời Chính quyền Cách mạng Lâm Thời lập ra.
Ngày G. giờ H. vừa qua,
Sững sờ dân chúng khi mà nghe tin.
Mấy chục tỉnh lị một đêm,
Bất ngờ bị đánh, quả tình đòn đau!
Chuyện này gát lại về sau
Bây giờ tiếp tục kể hầu Huế đô.
Ba mươi cảnh Tết xô bồ
Phố phường tấp nập tựa hồ đua tranh.
Người lo buôn bán đã đành
Kẻ dạo ngắm tết cũng dành chen nhau. Đường Trần Hưng Đạo ngập màu
Giai nhân tài tử dập dìu bước chân.
Năm nay hơn hẵn mọi năm
Người xuôi kẻ ngược, tối tăm mặt mày.
Sau này nghiệm lại mới hay
Chớ vào lúc đó, nào ai dè chừng!
Đông vui ngày tết tưng bừng
Chiến tranh núp dấu ven rừng chẳng xa.
Giao thừa năm mới mới qua
Khắp nơi tiếng nổ ngỡ là pháo thôi
Nhà nhà đón tết vui chơi
Sáng ra sửng sốt lặng người nghe tin:
Thành phố bị chiếm hồi đêm
Chín phần tay giặc, một bên phe mình. Lá cờ xanh đỏ mới tinh
Kỳ đài ngượng nghịu kết tình đầu xuân.
Nơi đây mồng một đầu năm
Tướng Ngô Quang Trưởng đến thăm chào cờ
Hẵn ông không thể nào ngờ
Địch quân chực sẵn đợi giờ tấn công.
Đã có nội tuyến nằm vùng
Đội quân xung kích hợp cùng chính quy.
Thân Trọng Một đã chỉ huy
Một cánh chiếm Huế, đến khi chém vè!
Hoàng Sâm cùng với Chưởng Lê…
Tắm máu dân Huế, hồn về nơi đâu?
Mặt trận chính trị đứng đầu Liên Minh Dân Tộc… đầu tàu Hảo Lê.
Phó là Đôn Hậu, Tuần Chi
Hoàng Tường thư ký chép ghi mọi điều.
Danh sách “ác ngụy” diệt tiêu
Phong thần định sẵn, chẳng điều phân vân.
Lập ngay “toà án nhân dân”
Đọc tên, đem bắn, khỏi cần xét tra.
Tiểu chủng viện đích Tường ta,
Khu vực Gia Hội chính là Đắc Xuân.
Thị Trinh , Nguyễn Đọc nhận phần
Thanh toán Thành Nội quân dân vùng này!
Lùng sục, tìm kiếm đêm ngày
Lệnh lạc tha giết bọn này tự tung.
Tiếp tay trây máu ăn phần
Những tên nội tuyến nằm vùng lâu nay.
Giết người chẳng sợ ghê tay
Toàn quyền sinh sát dịp này ra oai.
Dân thường cũng chẳng trừ ai
Trẻ thơ, già cả van nài không tha
Ngay đầu cuộc chiến xảy ra
Bất phòng vô bị, địch đà thượng phong Tiểu Khu, Mang Cá may còn Mắc Vi (MV), Kiểu Mẫu, Giang Đoàn 32.*
Tỉnh Khoa khí số rất may
Trốn vào Bệnh viện nhờ vầy qua truông. Phó Đãi , Phó Lộc rủi hơn
Ra Bắc chịu cảnh đoạn trường tù gông. Phó Thương quả đúng bi thương, Bảy Khiêm đã quyết một đường giết ngay!
Người dân tình cảnh khốn thay
Tìm đường trốn thoát phương này ngõ kia.
May thì thuận nẽo gió đưa
Rủi ro lạc lối dẫm bừa gai chông.
Sa vào huyệt quỷ, hang chồn
Chỉ còn cái chết, oan hồn vất vơ.
Từng ngày dài cổ ngóng chờ
Quân Nam giải tỏa Cố đô cho rồi
Thời gian ngừng lại không trôi
Ra vào thấp thỏm, đứng ngồi chẳng yên.
Những lúc chạng vạng, về đêm
Nghe tiếng chó sủa càng thêm hãi hùng
Đói, lạnh, khiếp sợ dập dồn
Thêm mưa dai dẳng, lo buồn càng tăng.
Gạo cơm mắm muối cạn lần
Giao thông đứt đoạn, người thân kẹt đường.
Ký gạo đổi nửa chỉ vàng
Chợ đò nghẽn lối lại càng hiếm thêm.
Bị động ngay phút đầu tiên
Tin vào "hưu chiến" hai bên đâu ngờ
Đối phương tráo trở đợi chờ
Giao thừa là hiệu lệnh giờ ra quân.
Dù cho bị đánh bất thần
Quân mình chống cự tinh thần vẫn hăng
Dần lấy lại thế quân bằng
Cán cân thắng lợi nghiêng lần bên ta.
Các nơi đánh địch bật ra
Tất cả các tỉnh dần dà dẹp yên.
Riêng cố đô Huế-Thừa Thiên
Việt cộng chiếm giữ cũng liền tháng non.
Cộng Hòa cương quyết phản công
Máy bay yểm trợ trên không hàng ngày.
Bộ binh ba mặt khép vây
Địch quân dồn lại phía Tây nội thành.
Lệnh “tử thủ” được ban hành
Hà nội tuyệt vọng cố tình đưa ra
Đài mình bắt được hăm ba
Đến ngày hăm bốn quân ta treo cờ.
Kỳ đài phất phới màu cờ
Người dân xứ Huế đợi chờ lâu nay
Cờ vàng đã lại tung bay
Lòng người mở hội trong ngày vui chung.
Niềm vui vừa chớm đã chùng
Con đường xứ Huế trập trùng tang thương:
Mỗi góc phố, mỗi khúc đường
Để lại dấu tích bạo cuồng dã man.
Dọc theo hai phía sông Hương
Chó đói lục lạo thịt xương của người.
Trên đường tháo chạy rút lui
Xác lấp vội vã còn lòi chân tay.
Chó heo... gặp được dịp may
Tha hồ ăn bỏ nơi này chỗ kia.
Than ôi! hồn đã xa lìa
Tấm thân tứ đại vẫn chưa yên mồ.
Từ ngày Cộng chiếm cố đô
Đến khi tháo chạy cơ đồ tan hoang.
Ngọ Môn, cửa Sập, cửa Ngăn…
Trường Tiền, Đại nội…điêu tàn thảm thay!
NHỮNG HỐ CHÔN TẬP THỂ
Vào ngày hăm sáu tháng hai
Tại trường Gia Hội, hố người đầu tiên
Một trăm bảy chục xác liền
Trẻ già trai gái…chôn nguyên một mồ.
Tiếp theo phát giác, thăm dò
Mười tám hố khác chừng cho một ngàn.
Đá Mài, Vinh Thái, Thiên Hàm…
Thịt xương bê bết, ngổn ngang rợn người.
Ai về Phú Thứ mà coi
Vĩnh Lưu, Lê Xá…những đồi cát xa…
Cả ngàn xác chết tìm ra
Thây người chồng chất, trẻ già chung nhau.
Tay người trói lại từng xâu
Kẻ thì súng bắn, người đầu cuốc phang.
Thương thay dân Huế năm ngàn
Hố hầm lấp vội, hồn oan chốn nào?
Hai ngàn mất tích tìm đâu
Thân phơi xác lấp nơi nao ai tường?
Nghị viên ông Võ văn Bằng
Thừa Thiên đại diện lo toan việc này.
Quân dân cán chính tiếp tay
Tìm kiếm, cải táng…năm dài mới xong.
Cảnh tượng trông thật kinh hồn:
Tay chân sườn sọ ...thành vồng, từng lan.
Hòm kê hàng tiếp nối hàng
Một rừng áo chế, khăn tang quấn đầu.
Người thì vật vã kêu gào
Người thì chết lặng như vào cơn mê...
Tập trung cải táng đưa về
Nghĩa trang Thành Phố, liệu bề cất chôn.
Nơi đây tên gọi Ba Tầng
Hàng ngàn ngôi mộ đàng hoàng tất tươm.
Hỡi ông Hoàng phủ ngọc Tường
Trả lời cho những oan hồn ngày xưa!
Sông Hương dấu vết còn lưa
Trường Tiền dấu tích vẫn chưa xóa nhòa.
Đắc Xuân mấy chục năm qua
Chiến công tết ấy, đến già khó quên?
Đau thương cùng nỗi oan khiên
Ai người phải trả nhãn tiền hỡi ông?
“chiếc cầu đã gãy” đêm xuân
“Những con đường trắng” chập chùng thương đau.
“Khăn sô cho Huế” nghẹn ngào
Lòng dân xứ Huế lẽ nào đã quên!
Oan khiên còn tiếp oan khiên
Những người bị giết chẳng yên nấm mồ.
Muội mê chủ nghĩa tam vô
Ngàn năm bia miệng tội đồ còn mang.
Dù cho phá bỏ nghĩa trang
Làm sao xóa hết căm hờn lòng dân.
Năm ngàn xác chết Mậu Thân
Bao nhiêu cháu chắc nạn nhân sẽ đòi!
Nợ trần đã nặng gánh rồi
Nợ âm trả đến bao đời cho xong?
Làm chi di hại cháu con
Làm chi xấu hổ tổ tông suối vàng.
Than ôi! "Cọng Sản thiên đàng"
Xây trên xương máu vô vàn lương dân!
VỤ THẢM SÁT MỸ LAI - QUẢNG NGÃI
Sư đoàn Mỹ số 23
Đóng Quảng Ngãi chẳng xảy ra trận nào
Chính thức đụng độ lớn lao
Binh sĩ lại bị tiêu hao: bẩy, mìn.
Điều này làm họ bực mình
Mong cho có dịp hành binh trả thù.
Không phải chờ đợi quá lâu
Cơ hội đã đến vào đầu tháng ba.
Phải chăng định mệnh oan gia
Mỹ Lai thảm sát đúng là Mỹ quân!
Nguyên do trong dịp Mậu Thân
Lính Mỹ "đụng nhẹ " vài lần đối phương.
Tiểu đoàn 48 địa phương
Địa bàn Quảng Ngãi "chúng" thường tụ đây.
Nay tin tình báo cho hay
"Chúng" đang hoạt động vùng này:Mỹ Sơn.
Thế là Đại Tá Henderson
Vội vàng ban lệnh hành quân vùng nầy: Tiến công, đánh mạnh vào đây,
Xóa sạch... đốt sạch nơi này mới thôi!
Barker phụ tá mạnh lời: Nước bỏ thuốc độc, còn nguời giết ngay!
Nhà cửa, súc vật ... thẳng tay
Không để sót cả cỏ cây bên đường!
Mỹ Sơn bỗng dậy chiến trường
Gây nên cái chết oan khiên dân gầy
Ba đội điều đến nơi này Trung đội 1 do Calley dẫn đầu.
Tinh mơ sáng sớm hôm sau
Tháng ba mười sáu bắt đầu tấn công.
Bấy giờ dân chúng ra đồng
Đàn bà, con nít, đàn ông,cụ già...
Đâu ngờ tai họa xảy ra
Đâu ngờ thần chết "đến nhà" đã lâu!
Thình lình trái phải trước sau
Hoàng loạt súng nã vào đầu như mưa!
Khóc la muốn vỡ trời kia
Càng làm tức khí ... đạn ria càng nhiều.
Xác người ngã rạp theo nhau
Những kẻ ẩn nấp trong lều chẳng tha.
Sơ sinh cho chí người già
Đàn bà chữa đẻ cũng là nạn nhân!
Say máu làm chúng bất thần
Nổi cơn điên loạn, dành phần tranh phiên
Cưỡng bức hãm hiếp cuồng điên
Khóc cười man rợ ngay trên xác người!
Lửa đạn ngùn ngụt góc trời
Mái tranh mồi lửa, thân người mồi bom.
Một vùng đất chết tan hoang
Mầm sống hủy diệt, điêu tàn cỏ cây.
Trung đội 1 của Calley
80 "quân địch" loại ngay phút đầu.
Đội 2 tuy kém mặc dầu
70 hạ sát khoảng đâu dân làng!
Đội 3 : cũng đã nhẹ nhàng
Giúp cho một tá dân làng ra đi!
Tiểu đoàn bốn chẳng kém gì
Vi Xi:90 tức thì đánh tan!
…
Một vùng máu lửa ngập tràn
Nhà cháy người chết kinh hoàng khắp nơi
Chúng không còn những con người
Hung thần dã thú cũng thời thua xa.
Hugh Thompson lúc đó bay qua
Động lòng trắc ẩn chàng ta nhảy vào
16 người được cứu trước sau
Thật là nghĩa hiệp quả giàu lòng nhân!
Việc này sau mãi 30 năm
Ông cùng đồng đội nhận phần huy chương.
Hành động dũng cảm phi thường
Ngăn chận tội ác, chiến trường mấy ai!
Mỹ báo về sự việc này:
Quảng Ngãi:chiến sự trong hai bốn giờ
Bị ta tiến đánh bất ngờ
"Địch" ba trăm chết,ta nhờ hỏa công
Chỉ một binh sĩ bị thương!
Tình hình trở lại bình thường ở đây!
(Lính Mỹ đánh giặc tuyệt hay
Tính ra vừa trọn hai ngày một đêm
Diệt địch đến mấy trăm tên
Toàn là... phụ nữ, trẻ em, cụ già ...
Tay không, chỉ biết khóc la
Thành tích đã được choàng hoa, tiệc mừng!)
Việc đã dấu kín năm hơn
Lá thư tố cáo của Tom* không thành
Tháng ba đến luợt Ron* dành
Thì giờ: viết, gởi các ngành quốc gia:
Tổng Thống,Quốc Hội, ngoài ra
Bộ Ngoại giao,Ngũ Giác Đài,thêm là Liên quân.
Nhà báo Hersh* cũng góp phần
Phanh phui sự thật, đích thân tiến hành
điều tra. Đài, Báo... rất nhanh
Lập tức hình ảnh, tin lên trang đầu
Thế là kim dấu đã lâu
Để mãi trong túi, lòi đầu giờ đây!
Tướng Pees* đảm trách việc này
Báo cáo thảm sát Mỹ lai:sai lầm
Chỉ huy che dấu việc làm
Dân thường bị giết khoảng hai trăm người.
Liên quan trách nhiệm:14 người
Được xử trắng án, chức thời giữ nguyên
Calley lãnh án chung thân
Nixon ân xá :18 tuần tù giam!
Thương cho dân chúng Mỹ Sơn
Oan hồn uổng tử ngậm hờn bấy nay!
Có phải há miệng mắc quai Chính quyền Quảng Ngãi* lúc này ở đâu?
Mấy trăm dân chết ít sao
Không có một phản ứng nào lạ thay!!!
Chính quyền Cộng Sản giờ đây
Của tiền xây dựng tượng đài ghi công!*
Chiến tranh mấy chục năm ròng
Còn bao nhiêu chuyện đau lòng chưa hay!
NT2 Nguyễn Hữu Tư
o 0 o
CHÚ THÍCH:
* Thiếu tướng Samuel W.Koster chỉ huy Sư Đoàn 23 bộ binh Hoa kỳ.
* Đại Tá Oran K. Henderson : chỉ huy Lữ đoàn 11 .
* Trung Tá Frank A. Barker
*Thiếu Úy William Calley Trung đội Trưởng Trung Đội 1, Đ.Đ.C.
Chuẩn Úy Hugh Thompson Jr. : phi công trực thăng.
Tom Glen, một binh sĩ 21 tuổi của Lữ đoàn 11, đã viết một lá thư cho tướng Creighton Abrams, tổng chỉ huy mới của các lực lượng Hoa Kỳ tại Việt Nam. Trong lá thư Glen buộc tội Sư đoàn Americal, tức Sư đoàn bộ binh số 23 (và toàn bộ các đơn vị lính Mỹ khác) liên tục sử dụng bạo lực chống lại dân thường Việt Nam, lá thư không trực tiếp nhắc tới vụ Mỹ Lai vì Glen không biết nhiều về vụ tàn sát. Một trong các sĩ quan được giao phân tích lá thư là Colin Powell. Trong báo cáo phân tích, Powell viết: "Điều phản bác lại những gì miêu tả trong bức thư là sự thật rằng quan hệ giữa binh sĩ Hoa Kỳ và người dân Việt Nam là tuyệt vời", một vài nhà quan sát cho rằng cách thức Powell xử lý lá thư đồng nghĩa với việc rửa sạch sự tàn bạo của quân đội Hoa Kỳ ở Mỹ Lai.
Vụ thảm sát Mỹ Lai có lẽ sẽ tiếp tục bị che giấu nếu không có bức thư thứ hai của Ron Ridenhour. một thành viên cũ của Đại đội Charlie và biết về vụ thảm sát qua lời kể của đồng đội, vào tháng 3 năm 1969 đã gửi một lá thư trình bày chi tiết sự kiện Mỹ Lai cho tổng thống Richard M. Nixon, Lầu Năm Góc, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Bộ Tham mưu Liên quân và một số thành viên của Quốc hội Hoa Kỳ. Phần lớn những người được nhận thư đã bỏ qua tầm quan trọng của nó.
Seymour Hersh Độc lập với chính phủ, đã tiến hành cuộc điều tra về vụ Mỹ Lai qua các cuộc nói chuyện với Calley.
Ngày 12 -11-1969 sự việc vở lỡ. Ngày 20-11 các tạp chí lớn như Time, Life và Newsweek đồng loạt đăng lên trang bìa vụ thảm sát Mỹ Lai, đài truyền hình CBS cũng phát sóng cuộc phỏng vấn với Paul Meadlo. Tờ Plain Dealer còn mạnh dạn đăng các bức ảnh mô tả những dân thường bị giết trong vụ thảm sát, các tạp chí lớn như Time, Life và Newsweek đồng loạt đăng lên trang bìa vụ thảm sát Mỹ Lai, đài truyền hình CBS cũng phát sóng cuộc phỏng vấn với Paul Meadlo. Tờ Plain Dealer còn mạnh dạn đăng các bức ảnh mô tả những dân thường bị giết trong vụ thảm sát.
Tháng 11 năm 1969, tướng William R. Peers được chỉ định điều tra về sự kiện Mỹ Lai và các hành động che giấu của Lục quân Hoa Kỳ. Bản báo cáo của Peers được công bố tháng 3 năm 1970, đã chỉ trích mạnh mẽ việc các sĩ quan cấp cao che giấu vụ việc, những hành động của các sĩ quan thuộc Đại đội Charlie tại làng Mỹ Lai 4. Các binh lính đã giết ít nhất từ 175 đến 200 đàn ông, phụ nữ và trẻ em Việt Nam họ không mang vũ khí. Dù trong số bị giết có người ủng hộ hoặc thân với Việt Cộng. Một lính của đại đội được ghi nhận đã vô ý bị thương lúc nạp đạn.
Chính quyền VNCH thời đó. Có lẽ vùng này là vùng "oanh kích tự do"?
Do hoàn cảnh hỗn loạn khi vụ thảm sát xảy ra và việc Lục quân Hoa Kỳ không thực hiện thống kê chính xác số nạn nhân, người ta không biết được hoàn toàn chính xác số dân thường bị lính Mỹ giết hại tại Mỹ Lai. Con số ghi lại tại Khu chứng tích Sơn Mỹ là 504 dân thường từ 1 tuổi đến 82 tuổi. Con số do phía Mỹ đưa ra thấp hơn: 347 nạn nhân.