TẢN MẠN VỀ CÁC MẪU QUÃNG CÁO COMPUTER o O o Một chút khái niệm khi đọc một quãng cáo vể computer. Nó sẽ rất hửu ích khi chúng ta muốn mua computer phải không các bạn. Với mục đích đó, và bỏ ra ngoài những từ kỹ thuật đôi lúc khó hiểu, nói nôm na ra là khái niệm sao cho dễ hiểu. Computer để bàn (desktop) hay là xách tay (laptop) đều có cấu trúc tương tự nhau. Đại khái là computer gồm có một cái motherboard là một bảng mạch điện dùng để kết nối các bộ phận khác của computer lại với nhau, những gì có thể kết nối với cái motherboard này là một con chip trung tâm thường gọi là Processor (hay là microprocessor) như là con Intel i3 chẳng hạn là đầu nảo xữ lý công việc, rồi memory là bộ phận nhớ của hệ thông computer, hard disk là bộ phận lưu trử, DVD drive dùng để đọc các đĩa CD và DVD , Video card để hiển thị hình ảnh ra màn hình, audio card để cho âm thanh ra speaker, Ethernet card hay là wireless adapter để nối vào internet bằng dây hay là không dây, các bộ phận khác như là các thẻ USB , thẻ đọc memory, web cam, keyboard, mouse, hệ thống loa, màn hình... Trước đây những video card hay audio card, Ethernet card, wireless adaptor là những card rời được gắn vào motherboard, bây giờ có thể những card này được cài sẳn trong motherboard luôn. Bộ phận nào trong computer cũng quan trọng cả, tuy nhiên để đơn giản và đáp ứng những đòi hỏi thông thường của chúng ta, ta nên quan tâm đến những gì mà một mẫu quãng cáo đề cập đến. Bây giờ hãy đọc một mẫu quãng cáo sau đây: Lenovo G500, PDC 2020M, 15.6" Screen Display, Notebook With 4GB Memory, 320GB Hard Drive, Windows 8 (Để dễ nhìn vào thực tế một quãng cáo, lấy cái hình bên làm ví dụ) Cái laptop này dùng : - processor là Pentium dual core - Memory của hệ thống computer là 4GB - Hard Drive là 320GB - Hệ điều hành là Windows 8 - HDMI là một cổng video và audio ra từ laptop: điều này cho phép ta kết nối vào TV dễ dàng chỉ bằng một sợi dây HDMI vừa dùng cho cả video lẩn audio. (Nếu ta muốn xem chẳng hạn như YouTube trên TV từ cái laptop thì cổng HDMI rất là cần thiết với các HDTV hiện nay vì nó cho hình ảnh và âm thanh chất lượng cao) Memory và Hard Drive càng lớn càng tốt và cũng tùy vào việc chúng ta xữ dụng computer vào những công việc gì. Hiện tại đa số các computer đều có memory khởi đầu bằng 4GB chứ không phổ biến 2GB như trước đây (nhất là với hệ điều hành 64 bit). Với công việc thông thường 4GB memory là quá tốt. . Tuy nhiên nếu chúng ta edit video với những video file chất lượng HD mà chúng ta thâu được từ máy camcorder hay camera, những file video này thường có dung lượng rất lớn. Nếu memory 2GB hay 4GB đó không đủ thì computer sẽ dùng những chỗ trống trong Hard Disk để làm memory và lúc đó máy computer sẽ hoạt động chậm lại. Trong trường hợp edit video, máy cần nhiều memory hơn là các hoạt động bình thường. Do đó tùy công việc chúng ta xữ dụng mà chúng ta cần số memory thích ứng. Tuy nhiên nếu chúng ta chỉ dùng máy computer để làm những công việc bình thường như lướt web, xem movie, nghe nhạc mà máy trang bị quá nhiều memory thì chúng ta chỉ phí tiền khi trả nhiều tiền hơn cho số memory mà chúng ta không hề dùng đến. Hard Disk là nơi dùng để lưu trử dử liệu data, nếu chúng ta không lưu trử gì nhiều mà dùng Hard Disk quá lớn sẽ giống như trường hợp trên là phí tiền cho cái mà ta không hề dùng đến. Với sự xữ dụng bình thường có lẽ một Hard Disk 500 GB là quá đủ không cần gì phải dùng đến Hard Disk 1TB hay lớn hơn. Bây giờ cái chúng ta cần hiểu hơn là con chip processor, được xem như là đầu nảo của computer, nó xữ lý và thực hiện mọi công việc của một computer, nên nó mạnh (power) thì computer sẽ mạnh. Đọc mẫu quãng cáo trên, chúng ta chỉ biết con processor là Pentium dual core, nó chỉ cho ta ý niêm con chip đó là loại Pentium của Intel và có hai lõi (dual cores). Trước đây con chip processor thường có một lõi (single core) nên từ processor dùng để diển tả nó là một đơn vị xữ lý logic (a logical execution unit) hay là một con chip hữu hình (physical chip). Bây giờ một con chip processor có nhiều lõi hay nói cách khác là nó có nhiều đơn vị xữ lý bao gồm trong một con chip hữu hình (processor), vậy có thể hiểu lõi là đơn vị xữ lý. Chúng ta phải tìm hiểu thêm thông tin về con Pentium này. Nếu chúng ta xem quãng cáo này trên internet ví dụ như trên trang quãng cáo của Frys.com thì ta click vào mẫu quãng cáo đó và biết thêm: 3rd Gen Intel® Pentium 2020M processor Chúng ta biết thêm được là con Pentium này là thế hệ thứ ba của Intel Pentium có tên là 2020M (M là mobile là ám chỉ con chip dành cho loại laptop). Thế nhưng như vậy chưa có đủ vẫn còn quá mơ hồ. Ta phải search thêm ở Google chẳng hạn hoặc là vào trang web sau: http://www.intel.com/content/www/us/en/processor-comparison/compare-intel-processors.html Trang web này cho ta thông tin hầu như mọi loại chip của Intel. Lần đến phần Intel Pentium Mobile Processor và chọn 2020M: - Trước hết là số lõi/số công việc (# of Cores/ # of Threads): nói đơn giản là con chip này có 2 lõi và thực hiện được 2 công viêc. Chip đa lõi (multiple cores) thực hiện được nhiều công việc (multitasking) so với trước đây chip một lõi duy nhất chỉ thực hiện được một công việc. Ta có thể hình dung chip 2 lõi này như một bộ phận kéo của một chiếc xe và bộ phận kéo đó có 2 con ngựa (2 lõi). - Clock speed: ở đây là 2.40GHz, có thể xem như tốc độ chạy của một con ngựa. Tốc độ càng cao thì con ngựa chạy càng nhanh. - Cache: Có thể hiểu như là bộ nhớ trong của con processor, bộ nhớ này có thể nằm trong con chip hay là rất gần với con chip. Nó khác với bộ nhớ của hệ thống computer (ở máy này là 4GB). Cache càng cao thì con chip hoạt động càng hiệu quả. Có thể hiểu là nếu con processor cần cái gì mà với tay là có liền (data nằm trong cache) thì sẽ nhanh hơn là đi vài bước mới có (data nằm trong memory của hệ thống computer). Do đó cache càng cao càng tốt. - Intel Turbo Boost Technology và Intel Hyper-Threading Technology ở con chip này không có và sẽ nói đến sau. Phần trên là những điều tối thiểu cần biết về một máy computer qua mẫu quãng cáo trên. Bây giờ hãy đọc một mẫu quãng cáo khác, lấy ví dụ sau: Dell Inspiron 17 Laptop Intel® Core™ i3-3227U 1.9GHz Với quãng cáo này cho ta một số thông tin: màn hình của laptop là 17.3 inches, bộ nhớ của laptop là 4GB, dung lượng của Hard Drive là 500GB, con processor là Intel Core i3- 3227U với tốc độ 1.9GHz. Ta cần tìm hiểu thêm về con chip i3-3227U. Cũng với trang web trên, ta chọn phần Laptops Intel Core i3 Processor 3rd Generation Intel® Core™ i3-3227U Processor 1.9GHz Ở đây ta thấy có sự khác biệt: - # of Cores/# of Threads: 2 cores/4 threads tức là processor có 2 lõi và thực hiện được 4 công việc. Dual cores là 2 lõi có nghĩa là như phần trên thì con chip i3 này có thể nói cho dễ hiểu là có 2 con processor riêng biệt (lõi) trong một con chip processor như con chip Pentium ở trên nhưng khác ở chỗ là nó thực hiện được 4 công việc chứ không phải 2. Ở đây ta có thể xem như con i3 này có 2 lõi thực hữu hình và 2 lõi ảo hay có thể hình dung là có 2 con ngựa thực và 2 con ngựa ảo cùng thực hiện được 4 công việc. Để có thể dể hiểu điều này, chúng ta thử nhớ lại trong truyện Tây du ký, Tề thiên đại thánh mỗi lần gặp yêu ma nhiều quá một mình tề thiên đánh không xuể, ông bền nhổ vài cọng lông và hô biến thì sẽ có vài tể thiên đại thánh xuất hiện cùng một tề thiên đại thánh thật cùng đánh yêu ma. Mấy ông Tề thiên kia là do phép thần thông của đại thánh mà biến thành và cũng đánh nhau chí chóe y như ông thật phải không các bạn. Với ý niệm đó thì 2 cores/4 threads sẽ không có gì là khó hiểu. 2 cores là 2 lõi thực hữu hình do những bộ phận điện tử tạo ra. Và tề thiên đại thánh dùng phép thuật để tạo ra những đại thánh ảo thì ở đây phép thuật đó chính là software là Intel Hyper-Threading Technology đã tạo ra được 2 lõi ảo và hai lõi ảo này từ 2 lõi thật mà tạo ra sẽ hoạt động y như là lõi thật vậy. Nói nôm na ra thì chip i3 có 2 ngựa thật và 2 ngựa ảo cùng kéo chiếc xe computer. - Intel Hyper-Threading Technology: chúng ta thấy có check mark là do ở phần vừa nói ở trên, nhờ nó mà có thêm 2 lõi ảo. Hãy đọc một mẫu quãng cáo khác: Acer Aspire V5 Touch Screen Laptop, Intel Core i5-3337U 1.8GHz Ở mẫu quãng cáo này, chúng ta lại chú ý đến con chip core i5, tìm hiểu cũng với trang web trên, ta thấy: Ở con chip dòng i5 này có sự khác biệt với dòng i3 ở trên là nó có Intel Turbo Boost Technology version 2.0, với kỷ thuật này con chip có thể tăng tốc độ từ 1.80 GHz lên 2.7 GHz khi cần thiết. Điều này có thể hiểu là bình thường con chip hoạt động ở tốc độ là 1.8GHz giống như con ngựa chạy bình phi nhưng khi cần thiết để giải quyết nhanh những công việc phức tạp nó có thể tăng tốc để hoạt động ở tốc độ 2.7GHz giống như con ngựa chạy nước rút vậy. Hãy đọc một mẫu quãng cáo khác: Acer Aspire V5 Touch Screen Laptop, Intel Core i5-3337U 1.8GHz Laptop này có màn hình 15.6 inches, 12GB Memory, Hard Drive 1.0TB và con chip dòng i7 3630QM tốc độ 2.4GHz. Thử tìm hiểu con chip dòng i7: Nhìn những thông tin ở trên, ta để ý đến: # of Cores/# of Threads là 4/8 có nghĩa là trong con chip Intel Core i7-3630QM Processor này do 4 lõi riêng biệt tạo thành. Và con chip i7-3630QM này có thể làm tới 8 công việc, nói cách khác là nó có 4 lõi thật và 4 lõi ảo hay dể hiểu hơn là bộ phận kéo của con chip này gồm có 4 con ngựa thật và 4 con ngựa ảo do technology tạo ra. Những con ngựa này bình thường chạy ở tốc độ 2.40GHz và có tốc độ chạy nước rút là 3.40GHz. Một điều đáng để ý nữa là Cache của i7 ở đây đến 6.0MB. Điều này cũng dể hiểu là vì nó có tới 4 lõi thật và 4 lõi ảo nên nó cần phải có phần memory tạm gọi là nằm trong con chip của nó phải lớn để nó hoạt động có hiệu quả. Chúng ta vừa mời tìm hiểu sơ qua về các dòng processor của Intel. Và chúng ta cũng nên tìm hiểu xem hệ điều hành Windows ghi nhận thế nào vể lõi thật (do hardware tạo ra) và lõi ảo (do software tạo ra) Hãy xem 1 Laptop mà có lẽ cụ VBL đang còn xữ dụng: HP Pavilion g6-1d73us 15.6" Laptop (2.30 GHz Intel Core i3-2350M Processor, 4 GB RAM, 500 GB Hard Drive, SuperMulti DVD Burner, Windows 7 Home Premium 64-bit) • 2nd Gen Intel® CoreTM i3-2350M Processor @ 2.3 GHz and 3MB L3 Cache / Large 4GB memory / 500GB hard drive • 15.6" diagonal LED-backlit BrightView display / Intel HD Graphics 3000 with up to 1696MB shared memory. • Built-in webcam and microphone / Memory card reader for fast, easy photo transfers / Wireless-N (802.11n) for high-performance, cable-free networking • 3 USB 2.0; 1 Ethernet; 1 HDMI; 1 VGA 15-pin D-sub / Plays and burns CDs and DVDs • Windows 7 Home Premium 64-bit / ENERGY STAR QUALIFIED / Dark Gray. Với thông tin trên laptop này được trang bị với con i3-2350M có tốc độ 2.3GHz, cache là 3MB, memory hệ thống là 4GB và Hard Disk là 500GB. Màn hình hiển thị là 15.6 inches, dùng đồ họa Intel HD Graphíc 3000 chia xẽ memory với memory hệ thống (4MB) lên đến 1696MB.(Những con chip của Intel về sau này như các dòng I core trong con chip cpu như là con i3-2350M có cài sẳn một con chip đồ họa và với sự hổ trợ của mother board, laptop này có khả năng tự hiển thị hình ảnh ra màn hình mà không cần tới một card đồ họa rời như trước đây) Nếu right click vào icon computer và bấm vào Properties, ta sẽ thấy: Laptop này nguyên thủy được cài đăt W7, khi máy laptop này được upgrade lên W8, ta có hình trên. Để ý sẽ thấy ở dòng chữ: Processor Intel Core I3-2350M @ 2.30GHz 2.30GHz Điều này chứng tỏ Windows ghi nhận con i3-2350M là multi-core processor (chip đa lõi) và mỗi lõi có tốc độ là 2.30GHz. Bây giờ chúng ta bấm vào device manager rồi bấm vào tam giác đằng trước Processors, ta thấy: ở đây, ta thấy xuất hiên đến 4 lõi với mỗi lõi có tốc độ là 2.30GHz. Như vậy Windows đã ghi nhận là có 4 lõi đang hoạt đông trong máy laptop này (2 Cores/4 Threads) không phân biệt là lõi thật(do hardware tạo ra) hay là lõi ảo (do software tạo ra) 4 lõi này có thể cùng lúc làm 4 công việc (giống y như là ý niệm một ông Tề Thiên thật và 3 ông Tề Thiên ảo do phép thần thông của Đại Thánh tạo ra từ 3 cái cọng lông vậy và đang cùng nhau hợp đồng tác chiến). Hãy lấy thêm một ví dụ nữa: Dell XPS 8700 Desktop 4th Gen Intel® Core™ i7-4770 3.4GHz 12GB RAM Dual Channel DDR3 1600MHz 1TB (7200 RPM) SATA Hard Drive. Con chip i7-4770 dùng cho desktop. Đây là con chip dòng i7 thuộc đời mới nhất của Intel với các đặc điểm sau: - # of Cores/# of Threads là 4/8 - Clock speed là 3.4 GHz (up to 3.9 GHz) - Cache là 8 MB - Intel Turbo Boost Technology: 2.0 - có Intel Hyper-Threading Technology Với hiểu biết trên, ta thấy con chip này có 4 lõi và làm được 8 công việc là nhờ có Intel Hyper-Threading Technology. Tốc độ của mỗi lõi là 3.4 GHz và có thể tăng lên đến tốc độ 3.9 GHz nhờ có Intel Turbo Boost Technology. Hãy xem Win 8 ghi nhận nó như thế nào. Cũng bằng cách tương tự như đã nói trên, ta sẽ thấy: Nhìn hình trên, ta thấy rõ ràng là W8 ghi nhận có 8 lõi (hay nói cho dễ hiểu là có tới 8 con chip) mỗi lõi có tốc độ 3.4 GHz) đang hoạt động trong computer. Đây là một con chip rất là mạnh. Hẳn nhiên là với chip i7 này nó sẽ hoạt động trên hệ điều hành 64 bit và do đó memory hệ thống phải ít ra là 8 GB trở lên và càng nhiều càng tốt khi dùng để edit video (máy này thích nghi tối đa là 32 GB memory). Thử so sánh với một máy computer với chip pentium dual core 2.5 GHz chẳng hạn thì nó làm việc vượt hẳn khi edit video và ta có thể cảm thấy công việc nặng nhọc này nó làm rất thoải mái so với chip pentium dual 2.5 GHz với memory hệ thống 2 GB phải làm việc chậm chạp khi edit video với dạng AVC và thêm nữa nó vừa edit video và vừa làm những công việc khác như lướt web một cách nhẹ nhàng trơn tru. Để đánh giá những dòng chip này, bên cạnh những tính năng kỹ thuật vừa tìm hiểu ở trên, đơn giản nhất là chip i5 thường có giá đắt hơn i3 và i7 có giá cao hơn i5. Tiền nào của nấy, chip càng cao giá càng mạnh phải không các bạn. Hiện tại con chip i7-4770 có giá khoảng $300. Nói tóm lại, một quãng cáo về computer thường giới thiệu cho ta ít nhất là biết con chip processor dùng trong máy, qua đó ta biết con chip này power đến đâu cùng với số lượng memory. Chip processor càng power thì memory hệ thống đi kèm theo thường lớn. Dung lượng của Hard Drive lớn nhỏ tùy theo ta muốn xữ dụng lưu trử nhiều hay ít. Con processor càng mạnh, memory càng nhiều, dung lượng Hard Drive càng lớn thì máy computer có giá càng cao. Nếu thêm vào các món ăn chơi như card đồ họa rời, Blue ray Drive, ... hoặc cài đặt sẳn những software khác như MS Office, ... thì giá càng chồng cao hơn nữa. Khi muốn mua một computer mới, chúng ta có thể quan tâm đến các điều sau để chọn cái thích hợp: - Tiền chúng ta sẽ bỏ ra là bao nhiêu - Dùng computer vào việc gì Tản mạn về các mẫu quãng cáo computer đến đây tạm đủ, mong rằng giúp được các bạn một vài khái niêm căn bản khi chọn mua computer cho mình. Hg July 30 2013 Web page updated: 8/2/2013